-
1 tingens
tingo (less correctly, tinguo), nxi, nctum, 3, v. a. [root tvak-, to wet; Sanscr. tuc-; Gr. tengô], to wet, moisten, bathe with or in any liquid (class.; cf.: aspergo, irroro, imbuo).I.Lit.:B.tunica sanguine centauri tincta,
Cic. N. D. 3, 28, 70:Lydia Pactoli tingit arata liquor,
Prop. 1, 6, 32:in amne comas,
id. 4 (5), 4, 24:tinget pavimentum mero,
Hor. C. 2, 14, 27:Arctos Oceani metuentis aequore tingi,
Verg. G. 1, 246:stridentia Aera lacu,
id. ib. 4, 172:gemmam lacrimis,
Ov. M. 9, 567:in undis summa pedum vestigia,
id. ib. 4, 343:pedis vestigia,
id. ib. 5, 592:flumine corpora,
i. e. to bathe, id. ib. 12, 413:corpora lymphis,
id. ib. 2, 459:in amne faces,
id. R. Am. 700:(asinae) horrent ita ut pedes omnino caveant tingere,
Plin. 8, 43, 68, § 169. — Poet.: in alto Phoebus anhelos Aequore tinget equos, bathe or plunge, i. e. will set, Ov. M. 15, 419:non ego te meis Immunem meditor tingere poculis,
i. e. to entertain, treat you, Hor. C. 4, 12, 23.—In partic.1.To soak in color, to dye, color, tinge (syn. inficio):2.Phocaico bibulas tingebat murice lanas,
Ov. M. 6, 9; cf.:lanas vestium murice Afro,
Hor. C. 2, 16, 36. — Poet.:niveam ovem Tyrio murice,
Tib. 2, 4, 28:coma viridi cortice tincta nucis,
id. 1, 8, 44:vestes Gaetulo murice,
Hor. Ep. 2, 2, 181:vestem rubro cocco,
id. S. 2, 6, 103:sanguine cultros,
Ov. M. 7, 599; cf.:secures cervice,
Hor. C. 3, 23, 13:ora cruore,
Ov. M. 14, 237:comam,
id. Am. 1, 14, 2:cutem,
i. e. to paint, Mart. 1, 77, 5:tinguntur sole populi,
i. e. are embrowned, Plin. 6, 19, 22, § 70: nummos, to wash copper coins with gold or silver, Dig. 48, 10, 8:globus... candenti lumine tinctus,
i. e. illuminated, Lucr. 5, 720; so,loca lumine,
id. 6, 173.—Of colors as objects, to produce, bring out:3.purpuram,
Plin. 6, 31, 36, § 201; 16, 18, 31, § 77:caeruleum,
id. 33, 13, 57, § 161.—To baptize (late Lat.):II.tinctus est ab Joanne prophetā in Jordane flumine,
Lact. 4, 15, 2.—Trop.: orator sit mihi tinctus litteris, audierit aliquid, legerit, tinctured, i. e. imbued, well furnished with, etc., Cic. de Or. 2, 20, 85:A. B.Laelia patris elegantiā tincta,
id. Brut. 58, 211:verba sensu tincta,
Quint. 4, 2, 117:Romano lepidos sale tinge libellos,
Mart. 8, 3, 19:sales lepore Attico tincti,
id. 3, 20, 9:in similitudinem sui tingit (virtus),
Sen. Ep. 66, 8.—Hence, P. a. as substt. -
2 tingo
tingo (less correctly, tinguo), nxi, nctum, 3, v. a. [root tvak-, to wet; Sanscr. tuc-; Gr. tengô], to wet, moisten, bathe with or in any liquid (class.; cf.: aspergo, irroro, imbuo).I.Lit.:B.tunica sanguine centauri tincta,
Cic. N. D. 3, 28, 70:Lydia Pactoli tingit arata liquor,
Prop. 1, 6, 32:in amne comas,
id. 4 (5), 4, 24:tinget pavimentum mero,
Hor. C. 2, 14, 27:Arctos Oceani metuentis aequore tingi,
Verg. G. 1, 246:stridentia Aera lacu,
id. ib. 4, 172:gemmam lacrimis,
Ov. M. 9, 567:in undis summa pedum vestigia,
id. ib. 4, 343:pedis vestigia,
id. ib. 5, 592:flumine corpora,
i. e. to bathe, id. ib. 12, 413:corpora lymphis,
id. ib. 2, 459:in amne faces,
id. R. Am. 700:(asinae) horrent ita ut pedes omnino caveant tingere,
Plin. 8, 43, 68, § 169. — Poet.: in alto Phoebus anhelos Aequore tinget equos, bathe or plunge, i. e. will set, Ov. M. 15, 419:non ego te meis Immunem meditor tingere poculis,
i. e. to entertain, treat you, Hor. C. 4, 12, 23.—In partic.1.To soak in color, to dye, color, tinge (syn. inficio):2.Phocaico bibulas tingebat murice lanas,
Ov. M. 6, 9; cf.:lanas vestium murice Afro,
Hor. C. 2, 16, 36. — Poet.:niveam ovem Tyrio murice,
Tib. 2, 4, 28:coma viridi cortice tincta nucis,
id. 1, 8, 44:vestes Gaetulo murice,
Hor. Ep. 2, 2, 181:vestem rubro cocco,
id. S. 2, 6, 103:sanguine cultros,
Ov. M. 7, 599; cf.:secures cervice,
Hor. C. 3, 23, 13:ora cruore,
Ov. M. 14, 237:comam,
id. Am. 1, 14, 2:cutem,
i. e. to paint, Mart. 1, 77, 5:tinguntur sole populi,
i. e. are embrowned, Plin. 6, 19, 22, § 70: nummos, to wash copper coins with gold or silver, Dig. 48, 10, 8:globus... candenti lumine tinctus,
i. e. illuminated, Lucr. 5, 720; so,loca lumine,
id. 6, 173.—Of colors as objects, to produce, bring out:3.purpuram,
Plin. 6, 31, 36, § 201; 16, 18, 31, § 77:caeruleum,
id. 33, 13, 57, § 161.—To baptize (late Lat.):II.tinctus est ab Joanne prophetā in Jordane flumine,
Lact. 4, 15, 2.—Trop.: orator sit mihi tinctus litteris, audierit aliquid, legerit, tinctured, i. e. imbued, well furnished with, etc., Cic. de Or. 2, 20, 85:A. B.Laelia patris elegantiā tincta,
id. Brut. 58, 211:verba sensu tincta,
Quint. 4, 2, 117:Romano lepidos sale tinge libellos,
Mart. 8, 3, 19:sales lepore Attico tincti,
id. 3, 20, 9:in similitudinem sui tingit (virtus),
Sen. Ep. 66, 8.—Hence, P. a. as substt. -
3 tinguo
tingo (less correctly, tinguo), nxi, nctum, 3, v. a. [root tvak-, to wet; Sanscr. tuc-; Gr. tengô], to wet, moisten, bathe with or in any liquid (class.; cf.: aspergo, irroro, imbuo).I.Lit.:B.tunica sanguine centauri tincta,
Cic. N. D. 3, 28, 70:Lydia Pactoli tingit arata liquor,
Prop. 1, 6, 32:in amne comas,
id. 4 (5), 4, 24:tinget pavimentum mero,
Hor. C. 2, 14, 27:Arctos Oceani metuentis aequore tingi,
Verg. G. 1, 246:stridentia Aera lacu,
id. ib. 4, 172:gemmam lacrimis,
Ov. M. 9, 567:in undis summa pedum vestigia,
id. ib. 4, 343:pedis vestigia,
id. ib. 5, 592:flumine corpora,
i. e. to bathe, id. ib. 12, 413:corpora lymphis,
id. ib. 2, 459:in amne faces,
id. R. Am. 700:(asinae) horrent ita ut pedes omnino caveant tingere,
Plin. 8, 43, 68, § 169. — Poet.: in alto Phoebus anhelos Aequore tinget equos, bathe or plunge, i. e. will set, Ov. M. 15, 419:non ego te meis Immunem meditor tingere poculis,
i. e. to entertain, treat you, Hor. C. 4, 12, 23.—In partic.1.To soak in color, to dye, color, tinge (syn. inficio):2.Phocaico bibulas tingebat murice lanas,
Ov. M. 6, 9; cf.:lanas vestium murice Afro,
Hor. C. 2, 16, 36. — Poet.:niveam ovem Tyrio murice,
Tib. 2, 4, 28:coma viridi cortice tincta nucis,
id. 1, 8, 44:vestes Gaetulo murice,
Hor. Ep. 2, 2, 181:vestem rubro cocco,
id. S. 2, 6, 103:sanguine cultros,
Ov. M. 7, 599; cf.:secures cervice,
Hor. C. 3, 23, 13:ora cruore,
Ov. M. 14, 237:comam,
id. Am. 1, 14, 2:cutem,
i. e. to paint, Mart. 1, 77, 5:tinguntur sole populi,
i. e. are embrowned, Plin. 6, 19, 22, § 70: nummos, to wash copper coins with gold or silver, Dig. 48, 10, 8:globus... candenti lumine tinctus,
i. e. illuminated, Lucr. 5, 720; so,loca lumine,
id. 6, 173.—Of colors as objects, to produce, bring out:3.purpuram,
Plin. 6, 31, 36, § 201; 16, 18, 31, § 77:caeruleum,
id. 33, 13, 57, § 161.—To baptize (late Lat.):II.tinctus est ab Joanne prophetā in Jordane flumine,
Lact. 4, 15, 2.—Trop.: orator sit mihi tinctus litteris, audierit aliquid, legerit, tinctured, i. e. imbued, well furnished with, etc., Cic. de Or. 2, 20, 85:A. B.Laelia patris elegantiā tincta,
id. Brut. 58, 211:verba sensu tincta,
Quint. 4, 2, 117:Romano lepidos sale tinge libellos,
Mart. 8, 3, 19:sales lepore Attico tincti,
id. 3, 20, 9:in similitudinem sui tingit (virtus),
Sen. Ep. 66, 8.—Hence, P. a. as substt. -
4 nummosus
-
5 numosus
-
6 praedor
I.Neutr., to make booty, to plunder, spoil, rob (in war and otherwise; class.;B.syn.: spolio, diripio): spes rapiendi atque praedandi,
Cic. Phil. 4, 4, 9:licentia praedandi,
Liv. 22, 3:praedantes milites,
Caes. B. G. 7, 46 fin.:ex hereditate,
Cic. Verr. 2, 2, 18, § 45; 2, 3, 3, § 6; 2, 3, 20, § 51:praedatum exire,
Liv. 4, 55:necessitate inpositā ex alieno praedandi,
id. 5, 5, 3:ex alienis fortunis,
id. 6, 41, 11:ex necessitate alicujus,
Lact. 6, 18, 8:ex agris finitimorum praedari,
Just. 23, 1, 10:classis pluribus locis praedata,
Tac. Agr. 29:de aratorum bonis praedari,
Cic. Verr. 2, 3, 78, § 182:praedari in re frumentariā et in bonis aratorum,
id. ib. 2, 3, 62, § 146;2, 3, 88, § 204: in bonis alienis,
id. ib. 2, 2, 19, §46: omnibus in rebus,
upon every opportunity, id. ib. 2, 1, 50, §130: in insulis cultorum egentibus,
Liv. 22, 31, 3:ex alterius inscientiā praedari,
to make use of another's ignorance to defraud him, Cic. Off. 3, 17, 72:cum apud tuos Mamertinos inveniare improbissimā ratione esse praedatus,
id. Verr. 2, 4, 1, § 3.—Transf.: praedātus, a, um, that has made booty; hence, well furnished with booty (Plautinian):II. A.bene ego ab hoc praedatus ibo,
Plaut. Ps. 4, 7, 39; id. Rud. 5, 2, 29; id. Pers. 4, 4, 115.—Lit.:2.pastorum stabula,
Cic. Sest. 5, 13 Halm N. cr.; B. and K.;dub. (al. praeclara cepisset): dum socios magis quam hostes praedatur,
Tac. A. 12, 49:arces Cecropis,
Val. Fl. 5, 647:maria,
Lact. 5, 9 med.; 7, 17, 9:bona vivorum et mortuorum,
Suet. Dom. 12 (but cf. Roth ad loc.):Hylam Nympha praedata,
Petr. 83.—Transf., to take or catch animals, birds, etc.:B.alia dentibus praedantur, alia unguibus,
Plin. 10, 71, 91, § 196:ovem,
Ov. A. A. 3, 419:pisces calamo praedabor,
Prop. 4 (5), 2, 37.—Trop., to rob, ravish, take ( poet.):amores alicujus,
to rob one of his mistress, Ov. Am. 3, 8, 59; cf.:quae me nuper praedata puella est,
has caught me, id. Am. 1, 3, 1:singula de nobis anni praedantur euntes,
Hor. Ep. 2, 2, 55:dapes,
to consume, Val. Fl. 4, 429.► Act. collat. form praedo, āre:praedavit omnes filios Tharsis,
Vulg. Jud. 2, 13; 16; Prisc. p. 799 P.—Hence, prae-dor, āri, in a pass. signif. (ante- and post-class.):mihi istaec videtur praeda praedatum irier,
Plaut. Rud. 4, 7, 16:terra direptione praedabitur,
Vulg. Isa. 24, 3:pecuniae praedatae,
Gell. 4, 18, 12.—As subst.: praedātum, i, n., that which has been obtained by plunder, booty, Vop. Prob. 8, 3. -
7 habeō
habeō uī (old perf subj. habessit for habuerit, C.), itus, ēre [HAB-], to have, hold, support, carry, wear: arma: anulum: arma hic paries habebit, H.: coronam in capite: soccos et pallium: catenas: Faenum in cornu, H.: aquilam in exercitu, S.— To have, hold, contain: quod (fanum) habebat auri: non me Tartara habent, V.: quem quae sint habitura deorum Concilia, etc., V.: Quae regio Anchisen habet? V.: quod habet lex in se: suam (nutricem) cinis ater habebat, V.— To have, hold, occupy, inhabit: urbem, S.: arcem: quā Poeni haberent (sc. castra), L.: Hostis habet muros, V. —Of relation or association, to have: in matrimonio Caesenniam: eos in loco patrui: uxores: patrem: (legionem) secum, Cs.: apīs in iubā: mecum scribas: quibus vendant, habere, Cs.: conlegam in praeturā Sophoclem: civitates stipendiarias, Cs.: cognitum Scaevolam: inimicos civīs: duos amicissimos: eum nuptiis adligatum: quem pro quaestore habuit.— To have, be furnished with: voltum bonum, S.: pedes quinque: Angustos aditūs, V.: manicas, V.— To have, hold, keep, retain, detain: haec cum illis sunt habenda (opp. mittenda), T.: si quod accepit habet: Bibulum in obsidione, Cs.: in liberis custodiis haberi, S.: in vinculis habendi, S.: mare in potestate, Cs.: in custodiam habitus, lodged, L.: ordines, preserve, S.: alios in eā fortunā, ut, etc., L.: exercitus sine inperio habitus, S.: Marium post principia, station, S.: Loricam Donat habere viro, gives to keep, V.: inclusum senatum.—Of ownership or enjoyment, to have, own, possess, be master of: agros: Epicratis bona omnia: in Italiā fundum: quod non desit, H.: (divitias) honeste, enjoy, S.: (leges) in monumentis habemus, i. e. are extant: sibi hereditatem: illam suas res sibi habere iussit (the formula of divorcing a wife): in vestrā amicitiā divitias, S.: nos Amaryllis habet, has my love, V.: habeo, non habeor a Laide: habet in nummis, in praediis, is rich: ad habendum nihil satis esse: amor habendi, V.: Unde habeas, quaerit nemo, sed oportet habere, Iu.— To have, get, receive, obtain: a me vitam, fortunas: imperium a populo R.: habeat hoc praemi tua indignitas: granum ex provinciā: plus dapis, H.: Partem opere in tanto, a place, V.: graviter ferit atque ita fatur, Hoc habet, it reaches him, V.: certe captus est, habet! (i. e. volneratus est) T.— To find oneself, be, feel, be situated, be off, come off: se non graviter: bene habemus nos: praeclare se res habebat: quo pacto se habeat provincia: bene habent tibi principia, T.: bene habet, it is well: atqui Sic habet, H.: credin te inpune habiturum? escape punishment, T.: virtus aeterna habetur, abides, S.— To make, render: uti eos manifestos habeant, S.: pascua publica infesta, L.—With P. perf. pass., periphrast. for perf act.: vectigalia redempta, has brought in and holds, Cs.: domitas libidines: quae conlecta habent Stoici: de Caesare satis dictum: pericula consueta, S.: neque ea res falsum me habuit, S.: edita facinora, L.— To treat, use, handle: duriter se, T.: equitatu agmen adversariorum male, Cs.: exercitum luxuriose, S.: eos non pro vanis hostibus, sed liberaliter, S.: saucii maiore curā habiti, L.— To hold, direct, turn, keep: iter hac, T.: iter ad legiones, Cs.— To hold, pronounce, deliver, utter, make: orationem de ratione censoriā: contionem ad urbem: post habitam contionem: gratulationibus habendis celebramur: quae (querelae) apud me de illo habebantur: verba.— To hold, convene, conduct, cause to take place: comitia haberi siturus: senatum, Cs.: censum: Consilium summis de rebus, V.— To hold, govern, administer, manage, wield: rem p., S.: qui cultus habendo Sit pecori, V.: animus habet cuncta, neque ipse habetur, S.: aptat habendo Ensem, V.—Of rank or position, to hold, take, occupy: priores partīs Apud me, T.: Statum de tribus secundarium.—Fig., to have, have in mind, entertain, cherish, experience, exhibit, be actuated by: si quid consili Habet, T.: alienum animum a causā: tantum animi ad audaciam: plus animi quam consili: amorem in rem p.: in consilio fidem: gratiam, gratias habere; see gratia.— To have, have in mind, mean, wish, be able: haec habebam fere, quae te scire vellem, this was in substance what, etc.: haec habui de amicitiā quae dicerem: quod huic responderet, non habebat: haec fere dicere habui de, etc.: illud adfirmare pro certo habeo, L.—Prov.: quā digitum proferat non habet.—With P. fut. pass., to have, be bound: utrumne de furto dicendum habeas, Ta.: si nunc primum statuendum haberemus, Ta. — To have, have in mind, know, be acquainted with, be informed of: regis matrem habemus, ignoramus patrem: habes consilia nostra, such are: In memoriā habeo, I remember, T.: age, si quid habes, V.—With in animo, to have in mind, purpose, intend, be inclined: rogavi, ut diceret quid haberet in animo: istum exheredare in animo habebat: hoc (flumen) transire, Cs.: bello eum adiuvare, L. — To have in mind, hold, think, believe, esteem, regard, look upon: neque vos neque deos in animo, S.: haec habitast soror, T.: alquos magno in honore, Cs.: Iunium (mensem) in metu, be afraid of: omnīs uno ordine Achivos, all alike, V.: hi numero inpiorum habentur, Cs.: quem nefas habent nominare: deos aeternos: habitus non futtilis auctor, V.: cum esset habendus rex: non nauci augurem: cuius auctoritas magni haberetur, Cs.: id pro non dicto habendum, L.: sic habeto, non esse, etc.: non necesse habeo dicere: eam rem habuit religioni, a matter of conscience: ludibrio haberi, T.: duritiam voluptati, regard as pleasure, S.— To have, have received, have acquired, have made, have incurred: a me beneficia, Cs.: tantos progressūs in Stoicis.—With satis, to have enough, be content, be satisfied: sat habeo, T.: a me satis habent, tamen plus habebunt: non satis habitum est, quaeri, etc.— To have, be characterized by, exercise, practise: salem, T.: habet hoc virtus, ut, etc., this is characteristic of merit: locus nihil habet religionis: celerem motum, Cs.: neque modum neque modestiam, S.: silentium haberi iussit, observed, S.: habebat hoc Caesar, quem cognorat, etc., this was Caesar's way: ornamenta dicendi.— To have, involve, bring, render, occasion, produce, excite: primus adventus equitatūs habuit interitum: habet amoenitas ipsa inlecebras: latrocinia nullam habent infamiam, Cs.— To hold, keep, occupy, engage, busy, exercise, inspire: hoc male habet virum, vexes, T.: animalia somnus habebat, V.: sollicitum te habebat cogitatio periculi: Qui (metus) maior absentīs habet, H.— To take, accept, bear, endure: eas (iniurias) gravius aequo, S.: aegre filium id ausum, L.— To keep, reserve, conceal: Non clam me haberet quod, etc., T.: secreto hoc audi, tecum habeto.— To keep, spend, pass: adulescentiam, S.: aetatem procul a re p., S.—With rem, to have to do, be intimate: quocum uno rem habebam, T.* * *habere, habui, habitus Vhave, hold, consider, think, reason; manage, keep; spend/pass (time) -
8 adparo
ap-păro ( adp-, Ritschl, Fleck., Bait.; app-, Lachm., Kayser, Weissenb., Halm), āvi, ātum, 1, v. a., to prepare or make ready for something (esp. with effort, care, expense), to put in order, provide, furnish, equip, etc. (freq. and class.).I.Lit.:II.alicui prandium adparare,
Plaut. Men. 1, 2, 61:cenam adparare, Ter Heaut. 1, 1, 74: convivium,
id. Ad. 5, 9, 8:ornare et apparare convivium,
Cic. Verr. 2, 4, 20; * Hor. Epod. 2, 48; Suet. Claud. 33; cf. id. Caes. 26:nuptias,
Ter. And. 3, 2, 34; so id. Phorm. 4, 4, 20:bellum apparare,
Cic. Imp. Pomp. 12, 35:ludos magnificentissimos,
id. Q. Fr. 3, 8 (cf. apparatus, II. B.):iter ad caedem faciendam,
id. Mil. 10, 28:aggerem,
Caes. B. G. 7, 17:bellum armaque vi summā,
Liv. 4, 1; 6, 21.—With ad:ad hostes bellum apparatur,
Liv. 7, 7.— With in:in Sestium adparabantur crimina,
Cic. ad Q. Fr. 2, 3, 6.—Trop.:A.nunc hoc consilium capio et hanc fabricam adparo,
Plaut. Poen. 5, 2, 139:ut tibi auxilium adparetur,
id. Ep 3, 2, 18.—Constr. with inf. as object:delinire adparas,
Plaut. As. 2, 4, 28:meam exscindere gentem apparat,
Stat. Th. 4, 670:traicere ex Siciliā,
Suet. Aug. 47.— Absol. (cf Ruhnk. Dict. ad Ter. And. 1, 5, 19; Corte ad Sall. C. 6, 5, Bremi ad Nep. Thras. 2, 2):dum adparatur,
Ter. Eun. 3, 5, 35:cum in apparando esset occupatus,
Nep. Hann. 7, 1.—With ut:ut eriperes, adparabas,
Plaut. Aul. 5, 18.—Se apparare with inf. in Plaut.:qui sese parere adparent legibus,
Plaut. As. 3, 3, 11.—Hence, appărā-tus ( adp-), a, um, P. a., pr. prepared; hence,Of persons, prepared, ready:B.adparatus sum, ut videtis,
Plaut. Merc. 5, 2, 10:adparatus et meditatus ad causam accedo,
Cic. Leg. 1, 4, 12.—Of things, well supplied, furnished with every thing:domus omnibus instructior rebus et apparatior,
Cic. Inv. 1, 34.—Hence, magnificent, splendid, sumptuous (cf. apparatus, II. B.):ludi apparatissimi et magnificentissimi,
Cic. Sest. 54:apparatis accipere epulis,
Liv. 23, 4 Drak.:apparatissimae epulae,
Sen. Ep. 83:apparatissimum funus,
Suet. Ner. 9: munus apparatissimum largissimumque, id. Tit. 7.— Trop., of discourse, too studied, far-felched, labored: ut non apparata oratio esse videatur, Auct. ad Her. 1, 7; so,verba apparata,
id. ib. (cf. apparatio).— Adv.: appărātē ( adp-), sumptuously:et edit et bibit opipare sane et adparate,
Cic. Att. 13, 52:ludi Romani scaenici eo anno magnifice apparateque facti (sunt),
Liv. 31, 4.— Comp.: Potes apparatius cenare apud multos;nusquam hilarius,
Plin. Ep. 1, 15. -
9 apparo
ap-păro ( adp-, Ritschl, Fleck., Bait.; app-, Lachm., Kayser, Weissenb., Halm), āvi, ātum, 1, v. a., to prepare or make ready for something (esp. with effort, care, expense), to put in order, provide, furnish, equip, etc. (freq. and class.).I.Lit.:II.alicui prandium adparare,
Plaut. Men. 1, 2, 61:cenam adparare, Ter Heaut. 1, 1, 74: convivium,
id. Ad. 5, 9, 8:ornare et apparare convivium,
Cic. Verr. 2, 4, 20; * Hor. Epod. 2, 48; Suet. Claud. 33; cf. id. Caes. 26:nuptias,
Ter. And. 3, 2, 34; so id. Phorm. 4, 4, 20:bellum apparare,
Cic. Imp. Pomp. 12, 35:ludos magnificentissimos,
id. Q. Fr. 3, 8 (cf. apparatus, II. B.):iter ad caedem faciendam,
id. Mil. 10, 28:aggerem,
Caes. B. G. 7, 17:bellum armaque vi summā,
Liv. 4, 1; 6, 21.—With ad:ad hostes bellum apparatur,
Liv. 7, 7.— With in:in Sestium adparabantur crimina,
Cic. ad Q. Fr. 2, 3, 6.—Trop.:A.nunc hoc consilium capio et hanc fabricam adparo,
Plaut. Poen. 5, 2, 139:ut tibi auxilium adparetur,
id. Ep 3, 2, 18.—Constr. with inf. as object:delinire adparas,
Plaut. As. 2, 4, 28:meam exscindere gentem apparat,
Stat. Th. 4, 670:traicere ex Siciliā,
Suet. Aug. 47.— Absol. (cf Ruhnk. Dict. ad Ter. And. 1, 5, 19; Corte ad Sall. C. 6, 5, Bremi ad Nep. Thras. 2, 2):dum adparatur,
Ter. Eun. 3, 5, 35:cum in apparando esset occupatus,
Nep. Hann. 7, 1.—With ut:ut eriperes, adparabas,
Plaut. Aul. 5, 18.—Se apparare with inf. in Plaut.:qui sese parere adparent legibus,
Plaut. As. 3, 3, 11.—Hence, appărā-tus ( adp-), a, um, P. a., pr. prepared; hence,Of persons, prepared, ready:B.adparatus sum, ut videtis,
Plaut. Merc. 5, 2, 10:adparatus et meditatus ad causam accedo,
Cic. Leg. 1, 4, 12.—Of things, well supplied, furnished with every thing:domus omnibus instructior rebus et apparatior,
Cic. Inv. 1, 34.—Hence, magnificent, splendid, sumptuous (cf. apparatus, II. B.):ludi apparatissimi et magnificentissimi,
Cic. Sest. 54:apparatis accipere epulis,
Liv. 23, 4 Drak.:apparatissimae epulae,
Sen. Ep. 83:apparatissimum funus,
Suet. Ner. 9: munus apparatissimum largissimumque, id. Tit. 7.— Trop., of discourse, too studied, far-felched, labored: ut non apparata oratio esse videatur, Auct. ad Her. 1, 7; so,verba apparata,
id. ib. (cf. apparatio).— Adv.: appărātē ( adp-), sumptuously:et edit et bibit opipare sane et adparate,
Cic. Att. 13, 52:ludi Romani scaenici eo anno magnifice apparateque facti (sunt),
Liv. 31, 4.— Comp.: Potes apparatius cenare apud multos;nusquam hilarius,
Plin. Ep. 1, 15. -
10 calceo
calceo ( calcio), āvi, ātum, 1, v. a. [calceus], to furnish with shoes, to put on shoes, to shoe (class. in prose and poetry): calceati et vestiti, * Cic. Cael. 26, 62; Suet. Aug. 78:B.cothurnis,
Plin. 7, 20, 19, § 83:soccis,
id. 36, 5, 4, § 41: calceandi pedes, * Phaedr. 1, 14, 16; Plin. 7, 53, 54, § 181:fibrinis pellibus,
id. 32, 9, 36, § 110: calceabat ipse sese, Suet. Vesp. 21 al.—Of animals (whose feet were furnished with shoes to be taken off and put on, not shod as with us):II.spartea quă animalia calceantur,
Pall. 1, 24, 28:mulas,
Suet. Vesp. 23:simias,
Plin. 8, 54, 80, § 215:calceatis pedibus,
Veg. 3, 58, 2.—Trop.:calceati dentes,
facetè, well prepared for biting, Plaut. Capt. 1, 2, 84:calceati pedes in praeparatione Evangelii,
i. e. ready messengers, Vulg. Eph. 6, 15. -
11 improbus
I.Lit.A.Below the standard, i. e. of bad quality, bad, poor, inferior (rare;B.mostly post-Aug.): merces,
Plaut. Rud. 2, 3, 43:opera araneorum et textura inproba,
id. Stich. 2, 2, 24:panis,
Mart. 10, 5, 5:improbiores postes,
Plaut. Most. 3, 2, 139:tua sum opera et propter te inprobior,
id. Bacch. 5, 2, 84.—Above or beyond the standard, i. e. enormous, monstrous, excessive:II.genua,
Col. 6, 1, 3:arva,
Val. Fl. 1, 510; 2, 631 (cf. Forbig. ad Verg. G. 1, 119; Orell. ad Hor. C. 3, 9, 22):Chilones a labris improbioribus,
Charis. p. 78 P.:mons,
Verg. A. 12, 687:tegmina plantae,
Val. Fl. 6, 702:improbo somno, quem nec tertia saepe rumpit hora,
Mart. 12, 18, 13:villus barbarum in capris,
Plin. 12, 17, 37, § 73:reptatus (vitium),
id. 14, 1, 3, § 13; Stat. Th. 6, 838:imber improbior,
Sen. Q. N. 4, 4 fin. (in Sall. ap. Non. 366, 13; Hist. Fragm. 4, 40 Dietsch, the true read. is in prora).—Transf., of mind and character.A.Restless, indomitable, persistent (cf.:B.pervicax, perstans, vehemens, acer): labor omnia vincit improbus,
Verg. G. 1, 146:tum cornix plena pluviam vocat improba voce,
id. ib. 1, 388:quatit improbus hastam,
id. A. 11, 767; cf. Hor. C. 3, 9, 23; Mart. 1, 105, 2; Ov. Tr. 1, 11, 41.—Morally bad; wicked, reprobate, abandoned, vile, base, impious, ungodly, unjust, dishonest; bold, shameless, impudent; violent, fierce, outrageous (syn.: malus, malignus, pravus, depravatus, nequam).1.Of living beings: NI TESTIMONIVM FARIATVR IMPROBVS INTESTABILISQVE ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 15, 13 fin.:* (β).qui improbi essent et scelesti,
Plaut. Mil. 3, 1, 137:nequam et improbus,
Cic. Deiot. 7, 21:illud vero improbi esse hominis et perfidiosi,
id. de Or. 2, 73, 297: Cresphontes, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156 Vahl.):populum aut inflammare in improbos aut incitatum in bonos mitigare,
Cic. de Or. 1, 46, 202:longe post natos homines improbisssimus,
id. Brut. 62, 224:cum in me tam improbus fuit,
id. Att. 9, 15, 5:ab ingenio est improbus,
Plaut. Truc. 4, 3, 59:ut alias res est impense improbus,
id. Ep. 4, 1, 39:negat improbus et te Neglegit, aut horret,
Hor. Ep. 1, 7, 63:anus,
id. S. 2, 5, 84:cum eum, qui sit improbus, latronem dicimus,
Quint. 8, 4, 1; 1, 8, 21:(anguis) piscibus atram inprobus ingluviem explet,
voracious, Verg. G. 3, 431:lupus,
id. A. 9, 62:Jovis ales,
id. ib. 12, 250:annis,
by his youth, Juv. 3, 282:Fortuna arridens infantibus,
mischievous, id. 6, 605. — Comp.:inprobior satiram scribente cinaedo,
Juv. 4, 106. —With gen.: conubii, Stat. Th. [p. 909] 7, 300. —2.Of inanim. and abstr. things:1.improbo Iracundior Hadria,
Hor. C. 3, 9, 22:lavit improba taeter Ora (leonis) cruor,
Verg. A. 10, 727:perfricare faciem et quasi improbam facere,
shameless, impudent, Quint. 11, 3, 160; cf.:oris improbi homo,
Suet. Gramm. 15:divitiae,
Hor. C. 3, 24, 62:improba non fuerit si mea charta, dato,
Mart. 8, 24, 2:satureia,
exciting lust, id. 3, 75, 4:ingenio improbo,
Plaut. Ps. 1, 2, 16:facta,
id. Truc. 2, 7, 4:dicta,
licentious, Ov. F. 5, 686:verba,
id. A. A. 3, 796; cf.carmina,
id. Tr. 2, 441:legis improbissimae poena,
Cic. Fam. 14, 4, 2:testamentum,
illegal, id. Verr. 2, 1, 42, § 107:mala et improba defensio,
id. ib. 2, 2, 41, §101: amor,
Verg. A. 4, 412; Hor. S. 1, 3, 24 (cf.:improbus, turpis, Schol. Cruq. ad loc.): spes,
Quint. 12, 1, 13:improba ventris rabies,
Verg. A. 2, 356:quo apertior adulatio, quo improbior, hoc citius expugnat,
Sen. Q. N. 4 praef. med.:improba quamvis gratia fallaci praetoris vicerit urna,
Juv. 13, 3.— Adv., in two forms, imprŏbē (class.) and improbĭter (perh. only once in Petr. 66).Beyond measure, immoderately, enormously (very rare):2.ad eos, quibus intestinum improbe prominet,
Marc. Emp. 31 med.:de quodam procerae staturae improbiusque nato,
i. e. uncommonly well furnished, Suet. Vesp. 23:Chilones improbius labrati,
Charis. p. 78 P. —(Acc. to II.) Badly, wrongly, improperly:multa scelerate, multa audacter, multa improbe fecisti,
Cic. Rosc. Am. 36, 104:facere aliquid,
Quint. 1, 3, 13:quibus improbe datum est,
Cic. Off. 2, 22, 79:quid ego miror, si quid ab improbis de me improbe dicitur?
id. Sull. 10, 30:praeda improbe parta,
id. Fin. 1, 16, 51:aliquid petere,
Quint. 6, 3, 95:non improbe litigabunt,
id. 12, 7, 5:ignorantia et inscitia improbe dicentium, quae non intellegunt,
incorrectly, Gell. 15, 5, 1;so with indocte,
id. 15, 9, 4.— Comp.:estne aliquid, quod improbius fieri possit?
Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140:decerpere oscula,
Cat. 68, 126. — Sup.:quas (res) improbissime fecit,
Cic. Caecin. 9, 23:respondere,
id. Pis. 6, 13. -
12 inprobus
I.Lit.A.Below the standard, i. e. of bad quality, bad, poor, inferior (rare;B.mostly post-Aug.): merces,
Plaut. Rud. 2, 3, 43:opera araneorum et textura inproba,
id. Stich. 2, 2, 24:panis,
Mart. 10, 5, 5:improbiores postes,
Plaut. Most. 3, 2, 139:tua sum opera et propter te inprobior,
id. Bacch. 5, 2, 84.—Above or beyond the standard, i. e. enormous, monstrous, excessive:II.genua,
Col. 6, 1, 3:arva,
Val. Fl. 1, 510; 2, 631 (cf. Forbig. ad Verg. G. 1, 119; Orell. ad Hor. C. 3, 9, 22):Chilones a labris improbioribus,
Charis. p. 78 P.:mons,
Verg. A. 12, 687:tegmina plantae,
Val. Fl. 6, 702:improbo somno, quem nec tertia saepe rumpit hora,
Mart. 12, 18, 13:villus barbarum in capris,
Plin. 12, 17, 37, § 73:reptatus (vitium),
id. 14, 1, 3, § 13; Stat. Th. 6, 838:imber improbior,
Sen. Q. N. 4, 4 fin. (in Sall. ap. Non. 366, 13; Hist. Fragm. 4, 40 Dietsch, the true read. is in prora).—Transf., of mind and character.A.Restless, indomitable, persistent (cf.:B.pervicax, perstans, vehemens, acer): labor omnia vincit improbus,
Verg. G. 1, 146:tum cornix plena pluviam vocat improba voce,
id. ib. 1, 388:quatit improbus hastam,
id. A. 11, 767; cf. Hor. C. 3, 9, 23; Mart. 1, 105, 2; Ov. Tr. 1, 11, 41.—Morally bad; wicked, reprobate, abandoned, vile, base, impious, ungodly, unjust, dishonest; bold, shameless, impudent; violent, fierce, outrageous (syn.: malus, malignus, pravus, depravatus, nequam).1.Of living beings: NI TESTIMONIVM FARIATVR IMPROBVS INTESTABILISQVE ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 15, 13 fin.:* (β).qui improbi essent et scelesti,
Plaut. Mil. 3, 1, 137:nequam et improbus,
Cic. Deiot. 7, 21:illud vero improbi esse hominis et perfidiosi,
id. de Or. 2, 73, 297: Cresphontes, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156 Vahl.):populum aut inflammare in improbos aut incitatum in bonos mitigare,
Cic. de Or. 1, 46, 202:longe post natos homines improbisssimus,
id. Brut. 62, 224:cum in me tam improbus fuit,
id. Att. 9, 15, 5:ab ingenio est improbus,
Plaut. Truc. 4, 3, 59:ut alias res est impense improbus,
id. Ep. 4, 1, 39:negat improbus et te Neglegit, aut horret,
Hor. Ep. 1, 7, 63:anus,
id. S. 2, 5, 84:cum eum, qui sit improbus, latronem dicimus,
Quint. 8, 4, 1; 1, 8, 21:(anguis) piscibus atram inprobus ingluviem explet,
voracious, Verg. G. 3, 431:lupus,
id. A. 9, 62:Jovis ales,
id. ib. 12, 250:annis,
by his youth, Juv. 3, 282:Fortuna arridens infantibus,
mischievous, id. 6, 605. — Comp.:inprobior satiram scribente cinaedo,
Juv. 4, 106. —With gen.: conubii, Stat. Th. [p. 909] 7, 300. —2.Of inanim. and abstr. things:1.improbo Iracundior Hadria,
Hor. C. 3, 9, 22:lavit improba taeter Ora (leonis) cruor,
Verg. A. 10, 727:perfricare faciem et quasi improbam facere,
shameless, impudent, Quint. 11, 3, 160; cf.:oris improbi homo,
Suet. Gramm. 15:divitiae,
Hor. C. 3, 24, 62:improba non fuerit si mea charta, dato,
Mart. 8, 24, 2:satureia,
exciting lust, id. 3, 75, 4:ingenio improbo,
Plaut. Ps. 1, 2, 16:facta,
id. Truc. 2, 7, 4:dicta,
licentious, Ov. F. 5, 686:verba,
id. A. A. 3, 796; cf.carmina,
id. Tr. 2, 441:legis improbissimae poena,
Cic. Fam. 14, 4, 2:testamentum,
illegal, id. Verr. 2, 1, 42, § 107:mala et improba defensio,
id. ib. 2, 2, 41, §101: amor,
Verg. A. 4, 412; Hor. S. 1, 3, 24 (cf.:improbus, turpis, Schol. Cruq. ad loc.): spes,
Quint. 12, 1, 13:improba ventris rabies,
Verg. A. 2, 356:quo apertior adulatio, quo improbior, hoc citius expugnat,
Sen. Q. N. 4 praef. med.:improba quamvis gratia fallaci praetoris vicerit urna,
Juv. 13, 3.— Adv., in two forms, imprŏbē (class.) and improbĭter (perh. only once in Petr. 66).Beyond measure, immoderately, enormously (very rare):2.ad eos, quibus intestinum improbe prominet,
Marc. Emp. 31 med.:de quodam procerae staturae improbiusque nato,
i. e. uncommonly well furnished, Suet. Vesp. 23:Chilones improbius labrati,
Charis. p. 78 P. —(Acc. to II.) Badly, wrongly, improperly:multa scelerate, multa audacter, multa improbe fecisti,
Cic. Rosc. Am. 36, 104:facere aliquid,
Quint. 1, 3, 13:quibus improbe datum est,
Cic. Off. 2, 22, 79:quid ego miror, si quid ab improbis de me improbe dicitur?
id. Sull. 10, 30:praeda improbe parta,
id. Fin. 1, 16, 51:aliquid petere,
Quint. 6, 3, 95:non improbe litigabunt,
id. 12, 7, 5:ignorantia et inscitia improbe dicentium, quae non intellegunt,
incorrectly, Gell. 15, 5, 1;so with indocte,
id. 15, 9, 4.— Comp.:estne aliquid, quod improbius fieri possit?
Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140:decerpere oscula,
Cat. 68, 126. — Sup.:quas (res) improbissime fecit,
Cic. Caecin. 9, 23:respondere,
id. Pis. 6, 13. -
13 dotatus
1.dōto, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to endow, to portion (esp. richly); in the verb. finit. rare (and perh. not ante-Aug.):A.filiam splendidissime maritavit, dotavitque,
Suet. Vesp. 14:sanguine Trojano et Rutulo dotabere, virgo,
Verg. A. 7, 318; Claud. Nupt. Hon. et Mar. 290; cf. id. IV. Cons. Hon. 648.—And transf.:in Arabia et olea dotatur lacrima,
is furnished with an exudation, Plin. 12, 17, 38, § 77; Pall. poet. Insit. 63; Vulg. Gen. 30, 20.—Far more freq. and class.: dōtātus, a, um, P. a., well or richly endowed, gifted, provided.Prop.:B.uxor,
Plaut. As. 5, 2, 49; id. Most. 3, 2, 14; id. Mil. 3, 1, 86; Ter. Phorm. 5, 7, 47; Cic. Att. 14, 13, 5; Prop. 1, 8, 35 (1, 8, b. 9 M.); Hor. C. 3, 24, 19 al.—Transf.:2.ulmus vite,
Plin. 18, 28, 68, § 266:Chione dotatissima formā,
Ov. M. 11, 301.— Comp. and adv. do not occur.Dōto, ūs, f., = Dôtô, a sea-nymph, Verg. A. 9, 102; Val. Fl. 1, 134 al. ‡† drăcaena, ae, f., = drakaina, a shedragon, acc. to Don. p. 1747 P.; Prisc. p. 643 and 684 ib.; Cledon. p. 1896 ib. -
14 Doto
1.dōto, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to endow, to portion (esp. richly); in the verb. finit. rare (and perh. not ante-Aug.):A.filiam splendidissime maritavit, dotavitque,
Suet. Vesp. 14:sanguine Trojano et Rutulo dotabere, virgo,
Verg. A. 7, 318; Claud. Nupt. Hon. et Mar. 290; cf. id. IV. Cons. Hon. 648.—And transf.:in Arabia et olea dotatur lacrima,
is furnished with an exudation, Plin. 12, 17, 38, § 77; Pall. poet. Insit. 63; Vulg. Gen. 30, 20.—Far more freq. and class.: dōtātus, a, um, P. a., well or richly endowed, gifted, provided.Prop.:B.uxor,
Plaut. As. 5, 2, 49; id. Most. 3, 2, 14; id. Mil. 3, 1, 86; Ter. Phorm. 5, 7, 47; Cic. Att. 14, 13, 5; Prop. 1, 8, 35 (1, 8, b. 9 M.); Hor. C. 3, 24, 19 al.—Transf.:2.ulmus vite,
Plin. 18, 28, 68, § 266:Chione dotatissima formā,
Ov. M. 11, 301.— Comp. and adv. do not occur.Dōto, ūs, f., = Dôtô, a sea-nymph, Verg. A. 9, 102; Val. Fl. 1, 134 al. ‡† drăcaena, ae, f., = drakaina, a shedragon, acc. to Don. p. 1747 P.; Prisc. p. 643 and 684 ib.; Cledon. p. 1896 ib. -
15 doto
1.dōto, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to endow, to portion (esp. richly); in the verb. finit. rare (and perh. not ante-Aug.):A.filiam splendidissime maritavit, dotavitque,
Suet. Vesp. 14:sanguine Trojano et Rutulo dotabere, virgo,
Verg. A. 7, 318; Claud. Nupt. Hon. et Mar. 290; cf. id. IV. Cons. Hon. 648.—And transf.:in Arabia et olea dotatur lacrima,
is furnished with an exudation, Plin. 12, 17, 38, § 77; Pall. poet. Insit. 63; Vulg. Gen. 30, 20.—Far more freq. and class.: dōtātus, a, um, P. a., well or richly endowed, gifted, provided.Prop.:B.uxor,
Plaut. As. 5, 2, 49; id. Most. 3, 2, 14; id. Mil. 3, 1, 86; Ter. Phorm. 5, 7, 47; Cic. Att. 14, 13, 5; Prop. 1, 8, 35 (1, 8, b. 9 M.); Hor. C. 3, 24, 19 al.—Transf.:2.ulmus vite,
Plin. 18, 28, 68, § 266:Chione dotatissima formā,
Ov. M. 11, 301.— Comp. and adv. do not occur.Dōto, ūs, f., = Dôtô, a sea-nymph, Verg. A. 9, 102; Val. Fl. 1, 134 al. ‡† drăcaena, ae, f., = drakaina, a shedragon, acc. to Don. p. 1747 P.; Prisc. p. 643 and 684 ib.; Cledon. p. 1896 ib. -
16 dracaena
1.dōto, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to endow, to portion (esp. richly); in the verb. finit. rare (and perh. not ante-Aug.):A.filiam splendidissime maritavit, dotavitque,
Suet. Vesp. 14:sanguine Trojano et Rutulo dotabere, virgo,
Verg. A. 7, 318; Claud. Nupt. Hon. et Mar. 290; cf. id. IV. Cons. Hon. 648.—And transf.:in Arabia et olea dotatur lacrima,
is furnished with an exudation, Plin. 12, 17, 38, § 77; Pall. poet. Insit. 63; Vulg. Gen. 30, 20.—Far more freq. and class.: dōtātus, a, um, P. a., well or richly endowed, gifted, provided.Prop.:B.uxor,
Plaut. As. 5, 2, 49; id. Most. 3, 2, 14; id. Mil. 3, 1, 86; Ter. Phorm. 5, 7, 47; Cic. Att. 14, 13, 5; Prop. 1, 8, 35 (1, 8, b. 9 M.); Hor. C. 3, 24, 19 al.—Transf.:2.ulmus vite,
Plin. 18, 28, 68, § 266:Chione dotatissima formā,
Ov. M. 11, 301.— Comp. and adv. do not occur.Dōto, ūs, f., = Dôtô, a sea-nymph, Verg. A. 9, 102; Val. Fl. 1, 134 al. ‡† drăcaena, ae, f., = drakaina, a shedragon, acc. to Don. p. 1747 P.; Prisc. p. 643 and 684 ib.; Cledon. p. 1896 ib. -
17 paro
1.păro, āvi, ātum, 1, v. a. [cf. Sanscr. par, piparmi, to lead, to further; Gr. poros; Lat. porta, peritus; also -per in pauper], to make or get ready, to prepare, furnish, provide; to order, contrive, design, etc. (freq. and class.; syn.: apparo, comparo, acquiro); with personal, non-personal, and abstract objects; constr. usually with acc. or inf., rarely with ut, ne, or absol.I.Lit.A.In gen.(α).With acc.:(β).omne paratum est, Ut jussisti... prandium,
Plaut. Men. 2, 3, 14; cf. Cic. Verr. 2, 4, 27, § 62:turres, falces, testudinesque,
Caes. B. G. 5, 42 fin.:incendia,
Sall. C. 27, [p. 1305] 2:ad integrum bellum cuncta parat,
id. J. 73, 1; Ter. And. 4, 4, 2:quod parato opus est, para,
id. ib. 3, 2, 43:quam hic fugam aut furtum parat?
id. Phorm. 1, 4, 14; so with acc. of the act purposed:fugam,
i. e. to prepare one's self for flight, Verg. A. 1, 360; Cic. Att. 7, 26, 1:filio luctum,
Ter. Hec. 2, 1, 13:cupiditates in animo,
id. Phorm. 5, 4, 2:bellum,
Caes. B. G. 3, 9:insidias alicui,
Sall. C. 43, 2:defensionem,
id. ib. 35, 2:leges,
to introduce, id. ib. 51, 40:verba a vetustate repetita gratiam novitati similem parant,
furnish, Quint. 1, 6, 39.—More rarely with reflex. pron. and final clause, or ad and acc., or (mostly post-Aug.) with dat.:hisce ego non paro me, ut rideant,
Ter. Eun. 2, 2, 18; cf.:quin ita paret se, ut, etc.,
id. Hec. 1, 1, 11:se ad discendum,
Cic. Or. 35, 122:ad iter parare,
Liv. 42, 53, 2; cf.:huc te pares, haec cogites,
Cic. Fam. 1, 7, 9:alterutri se fortunae parans,
Vell. 2, 43, 2:se ad similem casum,
Caes. B. G. 7, 41; Prop. 2, 24, 48 (3, 19, 32):multitudo, quam ad capiunda arma paraverat,
Sall. C. 27, 4:parantibus utrisque se ad proelium,
Liv. 9, 14, 1; 21, 31, 1:ad proelium vos parate,
Curt. 4, 13, 10: foro se parant, Sen. Contr. praef. § 4.— Pass.:si ita naturā paratum esset, ut, etc.,
so ordered, ordained, Cic. Div. 2, 59, 122:ut simul in omnia paremur,
may habituate ourselves, Quint. 11, 3, 25.—With inf., to prepare, intend, resolve, purpose, delermine, be on the point of, be about to do any thing: signa sonitum dare voce parabant, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 46 Müll. (Ann. v. 447 Vahl.):(γ).maledictis deterrere (poëtam), ne scribat, parat,
Ter. Phorm. prol. 3:munitiones institutas parat perficere,
Caes. B. C. 1, 83:omni Numidiae imperare parat,
Sall. J. 13, 2:proficisci parabat,
id. C. 46, 3 Kritz:in nemus ire parant,
Verg. A. 4, 118:multa parantem Dicere,
id. ib. 4, 390.—With ut or ne (very rare):(δ).aequom fuit deos paravisse, uno exemplo ne omnes vitam viverent,
have so ordered it, Plaut. Mil. 3, 1, 130; cf. Cic. Div. 2, 59, 122 supra:age jam, uxorem ut arcessat, paret,
Ter. Heaut. 5, 1, 75:animo virili praesentique ut sis, para,
id. Phorm. 5, 7, 64.—With rel.-clause:B.quom accepisti, haud multo post aliquid quod poscas paras,
Plaut. As. 1, 3, 16:priusquam unum dederis, centum quae poscat parat,
id. Truc. 1, 1, 31.— Absol., to make preparations, to prepare one's self (very rare):at Romani domi militiaeque intenti festinare, parare, alius alium hortari, etc.,
Sall. C. 6, 5:contra haec oppidani festinare, parare,
id. J. 76, 4; 60, 1:jussis (militibus) ad iter parare,
Liv. 42, 53.—In partic., of fate, to prepare, destine any thing ( poet.): cui fata parent, quem poscat Apollo, for whom the Fates prepare (death), Verg. A. 2, 121:II. A.quid fata parent,
Luc. 1, 631; 6, 783:motus fata parabant,
id. 2, 68; cf.:sed quibus paratum est a Patre meo,
Vulg. Matt. 20, 23. —In gen.:B.jam ego parabo Aliquam dolosam fidicinam,
Plaut. Ep. 3, 2, 37:at dabit, parabit,
id. Ps. 1, 3, 49:ille bonus vir nobis psaltriam Paravit,
Ter. Ad. 3, 4, 31; id. Eun. 4, 6, 32:eum mihi precatorem paro,
id. Heaut. 5, 2, 49:cetera parare, quae parantur pecuniā... amicos non parare,
Cic. Lael. 15, 55:sibi regnum,
Sall. C. 5, 6:exercitum,
id. ib. 29, 3:commeatus,
id. J. 28, 7:locum et sedes,
Caes. B. G. 1, 31; 6, 22:quin ei velut opes sint quaedam parandae,
Quint. 10, 1, 15:de lodice parandā,
Juv. 7, 66.—In partic., to procure with money, to buy, purchase:A.in Piraeum ire volo, parare piscatum mihi,
Plaut. Most. 1, 1, 64:trans Tiberim hortos,
Cic. Att. 12, 19, 1; id. Fl. 29, 71 fin.:jumenta,
Caes. B. G. 4, 2:servi aere parati,
Sall. J. 31, 11:argento parata mancipia,
Liv. 41, 6 fin. —Hence, părātus, a, um, P. a., prepared.In gen., ready (class.):(β).ex paratā re imparatam omnem facis,
Plaut. Capt. 3, 4, 6; so (opp. imparata) id. Cas. 4, 4, 8:tibi erunt parata verba, huic homini verbera,
Ter. Heaut. 2, 3, 114:quos locos multā commentatione atque meditatione paratos atque expeditos habere debetis,
Cic. de Or. 2, 27, 118:propositum ac paratum auxilium,
Q. Cic. Petit. Cons. 6, 22:omnia ad bellum apta ac parata,
Caes. B. C. 1, 30; Plin. Pan. 88:obvius et paratus umor,
id. Ep. 2, 17, 25: parata victoria, an easy victory, Liv. 5, 6.—With inf.:(γ).id quod parati sunt facere,
Cic. Quint. 2, 8:audire,
id. Inv. 1, 16, 23:paratos esse et obsides dare et imperata facere,
Caes. B. G. 2, 3:omnia perpeti parati,
id. ib. 3, 9:se paratum esse decertare,
id. ib. 1, 44.—With dat. (not in Cic. or Cæs.):B.vel bello vel paci paratus,
Liv. 1, 1, 8:nec praedae magis quam pugnae paratos esse,
id. 7, 16, 4:imperio,
id. 9, 36, 8:ferri acies... parata neci,
Verg. A. 2, 334:veniae,
Ov. P. 2, 2, 117:animus sceleribus,
Tac. A. 12, 47:provincia peccantibus,
id. Agr. 6:athleta certamini paratior,
Quint. 8, 3, 10:castris ponendis,
Liv. 33, 6:omnibus audendis paratissimus,
Vell. 2, 56, 4.—In partic.1.Prepared, provided, furnished, fitted, equipped with any thing:(β).intellegit me ita paratum atque instructum ad judicium venire, ut, etc.,
Cic. Verr. 1, 3, 7; cf.:ad permovendos animos instructi et parati,
id. Or. 5, 20:scutis telisque parati ornatique,
id. Caecin. 21, 60; id. Tusc. 4, 23, 52; id. Fam. 2, 4, 2:quo paratior ad usum forensem promptiorque esse possim,
id. Div. in Caecil. 13, 41:paratus ad navigandum,
id. Att. 9, 6, 2:ad omnem eventum paratus sum,
id. Fam. 6, 21, 1; cf.:in omnīs causas paratus,
Quint. 10, 5, 12; Sen. Contr. 3, 18, 3; Suet. Galb. 19:ad mentiendum paratus,
Cic. Lael. 26, 98:animo simus ad dimicandum parati,
Caes. B. C. 3, 85 fin.:paratiores ad omnia pericula subeunda,
id. B. G. 1, 5:ad dicendum parati,
Cic. de Or. 1, 9, 38.—With ab: ab omni re sumus paratiores, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 6: si paratior ab exercitu esses, Cael. ib. 8, 10.—(γ).With in and abl., well versed, skilled, experienced in any thing:(δ).Q. Scaevola in jure paratissimus,
Cic. Brut. 39, 145:prompta et parata in agendo celeritas,
id. ib. 42, 154:in rebus maritimis,
id. Imp. Pomp. 18, 55.—With contra:2.te contra fortunam paratum armatumque cognovi,
Cic. Fam. 5, 13, 1.—Of mental preparation, prepared, ready, in a good or bad sense:1.ut ad partes paratus veniat,
Varr. R. R. 2, 5, 1:fabulam compositam Volsci belli, Hernicos ad partes paratos,
Liv. 3, 10, 10:ad quam (causarum operam) ego numquam, nisi paratus et meditatus accedo,
Cic. Leg. 1, 4, 12:homo ad omne facinus paratissimus,
id. Mil. 9, 25; id. Verr. 2, 2, 6, § 17; 2, 2, 15, § 37; id. Quint. 11, 39:itane huc paratus advenis?
Ter. And. 5, 4, 6; cf.:philosophi habent paratum quid de quāque re dicant,
Cic. de Or. 2, 36, 152.—Hence, adv.: părātē.Preparedly, with preparation:2.ad dicendum parate venire,
Cic. Brut. 68, 241:paratius atque accuratius dicere,
id. de Or. 1, 33, 150.—Transf.a. b.Readily, promptly:2. I.paratius venire,
Cic. Rosc. Am. 26, 72:paratissime respondere,
Plin. Ep. 3, 9, 16.In gen.:II.eodem hercle vos pono et paro: parissumi estis iibus,
Plaut. Curc. 4, 2, 20.—In partic., to bring to an agreement, arrange with any one:3.se paraturum cum collegā,
Cic. Fam. 1, 9, 25; cf. Fest. p. 234 Müll.păro, ōnis, m., = parôn, a small, light ship, Cic. poët. ap. Isid. Orig. 19, 1, 20 (ed. Orell. IV. 2, p. 572); Gell. 10, 25, 5; cf.:parones navium genus, ad cujus similitudinem myoparo vocatur,
Fest. p. 222 Müll. -
18 ōrnātus
ōrnātus adj. with comp. and sup. [P. of orno], fitted out, furnished, provided, supplied, equipped, accoutred: sapiens plurimis artibus: equus, L.: elephantus, N.: naves omni genere armorum ornatissimae, Cs.: Graecia copiis non instructa solum, sed etiam ornata, abundantly furnished.—As subst n.: in aedibus nil ornati, no preparation, T.: Quid istuc ornatist? attire, T.— Adorned, decorated, embellished, handsome: sepulcrum floribus: nihil ornatius.—Excellent, distinguished, eminent, illustrious: omnium hominum homo ornatissume, T.: homo ornatissimus loco, ordine, nomine, honored: versūs, embellished: oratio: locus ad dicendum ornatissimus, admirable.* * *ornata -um, ornatior -or -us, ornatissimus -a -um ADJwell equipped/endowed, richly adorned, ornate; distinguished, honored -
19 copiosus
cōpĭōsus, a, um, adj. [1. copia].I.Furnished abundantly with a thing, well supplied, having abundance, rich, copious, plentiful, abounding (in wealth, means of living, etc.) (very freq. and class., esp. in prose).A.In gen.; constr. with abl., ab, or absol.; rarely with gen.(α).With simple abl. or ab and abl.:(β).tu agris, tu aedificiis, tu argento, tu familiā, tu rebus omnibus ornatus et copiosus sis,
Cic. Cat. 2, 8, 18:Arion grandi pecuniā et re bonā multā coplosus,
Gell. 16, 19, 7:oppidum re cibariā,
id. 7, 1, 8:Bruttedius artibus honestis,
Tac. A. 3, 66:locus a frumento,
Cic. Att. 5, 18, 2.—Absol. (so most freq.):(γ).copiosa plane et locuples (mulier),
Cic. Div. in Caecil. 17, 55:urbs,
id. Arch. 3, 4:via copiosa omniumque rerum abundans,
Nep. Eum. 8, 5; cf.stativa,
Liv. 9, 44, 9:patrimonium,
Cic. Rosc. Am. 2, 6; id. Rab. Post. 14, 38 al.:ingenium facile et copiosum,
fertile in expedients, rich, Quint. 10, 1, 128:ratio loquendi,
id. 2, 1, 4.— Comp.: provincia, Auct. B. Alex. 43. — Sup.:copiosissimum oppidum,
Caes. B. G. 1, 23: copiosissimus ac sollertissimus hostis, * Suet. Caes. 35:cucumeres,
Plin. 19, 5, 23, § 65.—With gen.:(δ).ager silvestrium caprarum,
Sol. 11, 11; cf. 1. copis. —With ad: quamquam erat provincia minime copiosa ad alendos exercitus, Auct. B. Alex. 42.—B.In partic., of an orator, or of discourse, rich in language, copious in expression, eloquent:II.homo copiosus ad dicendum,
Cic. Caecin. 23, 64:lingua (opp. inops),
id. Fin. 3, 15, 51:densior ille, hic copiosior in eloquendo,
Quint. 1, 1, 106:oratores,
id. 12, 5, 5:vir,
Liv. 45, 25, 3:multa et varia et copiosa oratio,
Cic. de Or. 2, 53, 214:loquacitas,
Quint. 8, 2, 17;opp. jejunum,
id. 8, 3, 49.—Existing in rich abundance, copious (very rare):1.liquor putei,
Phaedr. 4, 9, 7:varietas rerum abundat,
id. 5, 6, 2:supellex verborum,
Quint. 8, prooem. § 28.—Hence, cōpĭōsē, adv. (very freq.), in great abundance, copiously, abundantly, plentifully, copiously provided.In gen.:2.sic copiose in provinciam profectus erat, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 36, § 91:large et copiose comparare pastum,
id. N. D. 2, 47, 121:accepti tribus tricliniis,
id. Att. 13, 52, 2:senatorum urna copiose absolvit,
by a large majority, id. Q. Fr. 2, 4, 6:ornatus,
id. Verr. 2, 4, 27, § 62.—Esp., of discourse, copiously, fully, at length:copiose ab eo agri cultura laudatur,
Cic. Sen. 17, 59:copiose et abundanter loqui,
id. de Or. 2, 35, 151:defendere causas reorum,
id. Verr. 2, 2, 78, § 191:dicere,
id. N. D. 1, 21, 58; Quint. 1, 4, 5.— Comp.:dicere,
Cic. Or. 4, 14:haec omnia exsequi,
Quint. 9, 3, 89.— Sup.:dicere,
Cic. Clu. 10, 29; id. de Or. 1, 62, 263; id. Off. 1, 1, 4:laudare,
id. de Or. 2, 10, 39:defensum esse,
id. Quint. 28, 87:locus tractatur,
Quint. 2, 4, 24. -
20 cōpiōsus
cōpiōsus adj. with comp. and sup. [copia], furnished abundantly, well supplied, having abundance, rich, copious, plentiful, abounding: familiae: via copiosa omniumque rerum abundans, N.: stativa, L.: patrimonium: victus: fit causa copiosior, stronger: copiosissimum oppidum, Cs.: tu rebus omnibus: a frumento locus: homines: domus: Bruttidius artibus, Ta.—Of discourse, rich, copious, affluent, eloquent: non copiosus homo ad dicendum: oratio: homo copiosissimus.—Abundant, profuse: liquor (putei), Ph.: rerum varietas, Ph.* * *copiosa -um, copiosior -or -us, copiosissimus -a -um ADJplentiful/copious/abundant; well supplied/equipped, w/ample resources; prolific; eloquent, w/plentiful command of the language; verbose; rich/wealthy; fruitful
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Well-informed — Well in*formed , a. Correctly informed; provided with information; well furnished with authentic knowledge; intelligent. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
well-found — well′ found′ adj. well furnished with supplies, necessaries, etc … From formal English to slang
well off — adjective 1) her family s very well off See well to do 2) the prisoners were relatively well off Syn: fortunate, lucky, comfortable; informal sitting pretty 3) the island is not well off for harbors Syn … Thesaurus of popular words
well off — ▶ adjective 1 her family s very well off.: See well to do. 2 the prisoners were relatively well off: FORTUNATE, lucky, comfortable; informal sitting pretty. 3 … Useful english dictionary
well-informed — a. Correctly informed, provided with information, intelligent, well furnished with knowledge … New dictionary of synonyms
well-found — /wel fownd /, adj. well furnished with supplies, necessaries, etc.: a well found ship. [1300 50 for earlier sense welcome ; ME] * * * … Universalium
well-heeled — /ˈwɛl hild / (say wel heeld) adjective Colloquial wealthy; prosperous. Also, (especially in predicative use), well heeled /wɛl ˈhild/ (say wel heeld). {from 19th century US slang well heeled equipped, especially furnished with a weapon; in this… …
well-informed — adjective Furnished with sufficient, correct knowledge … Wiktionary
well-appointed well-found — furnished furnished adj. provided with necessary furnishings; used especially of rented apartments having furniture included in the rental price; as, a furnished apartment. Opposite of {unfurnished}. [Narrower terms: {stocked, stocked with ;… … The Collaborative International Dictionary of English
furnished — adj. provided with necessary furnishings; used especially of rented apartments having furniture included in the rental price; as, a furnished apartment. Opposite of {unfurnished}. [Narrower terms: {stocked, stocked with ; {appointed}; {well… … The Collaborative International Dictionary of English
furnished — adj. ADVERB ▪ fully ▪ The apartment is fully furnished. ▪ partially, partly ▪ beautifully, comfortably, elegantly … Collocations dictionary